الگوهای شمعی را برنج‌کاران ژاپنی در حدود سال ۱۶۰۰ میلادی برای پیش‌بینی قیمت برنج استفاده می‌کردند. یک معامله‌گر معروف به نام «هوم ما» دریافت که قیمت‌ها در بسیاری از مواقع، تحت تاثیر احساسات معامله‌گران تغییر می‌کنند.
ازاین‌روی وی در معاملات خود، نمودار شمعی را مورداستفاده قرار می‌داد؛ چراکه این نمودار به نحوی نشان‌دهنده احساسات بازار است. نمودارهای شمعی در سال 1990 موردتوجه آقای استیو نیسون قرار گرفت. وی اولین کسی بود که این نمودارها را به معامله‌گران غربی معرفی کرد.
در تصوير مقابل، نمودار شمعي شرکت ذوب آهن اصفهان براي شما نمايش داده شده است. در اين نمودار، شمع هاي قيمت سهام در روزهاي معاملات و حجم معاملات نمايش داده مي شود.
تحلیلگران تکنیکال برای بررسی رفتار قیمت، بازار را به بازه‌های زمانی متفاوت تقسیم می‌کنند. برای مثال در بازار بورس تهران بازه‌های روزانه و هفتگی موردتوجه است. بدین معنی که سهم در آغاز معاملات روز، یک قیمت دارد و در پایان معاملات یک قیمت دیگر. در این حین هم، بالاترین قیمت و پایین‌ترین قیمت معامله نیز ایجاد می‌شود. با ترکیب این چهار قیمت، وضعیت کلی بازار را در آن روز معاملاتی می‌توان فهمید و به روانشناسی بازار پرداخت. در نمودار شمعي، چهار قیمت سهم نمایش داده می‌شوند:
- اولین قیمت (Open) : اولین قیمتی که در روز معاملاتی، معامله صورت گرفته است.
- بیشترین قیمت (High) : بیشترین قیمتي که در روز معاملاتی، معامله صورت گرفته است.
- کمترین قیمت (Low) : کمترین قیمتي که در روز معاملاتی، معامله صورت گرفته است.
- قیمت بسته شدن (Close): قيمت پاياني سهم، در روز معماملاتي است.
ازآنجایی‌که قیمت‌ها از مکانیسم عرضه و تقاضا به وجود می‌آیند، این چهار قیمت می‌توانند متفاوت از هم و یا کاملا منطبق بر هم باشند. حتی این امکان وجود دارد که اولین قیمت با کمترین قیمت یا بیشترین قیمت برابر باشد. این سناریو برای قیمت بسته شدن نیز صادق است.
در مورد انتخاب بازه زمانی، عواملی همچون نوسانات قیمت، عمق بازار و ساعاتی که اجازه معامله داریم، بسیار تاثیرگذار است. در بازارهایی که نوسانات بسیار شدیدی دارند و زمان فعالیت در آن‌ها بیش از شش یا هفت ساعت است (بورس ايران، 3 ساعت و نيم مي باشد)، از بازه زمانی یک‌ساعته و یا حتی نیم‌ساعته می‌توان استفاده کرد.
نمودارهاي شمعي، احساسات و هیجانات سرمایه‌گذاران در بازار را به شکل تصویری در می‌آورند، به این ترتیب تحلیلگران تکنیکال می‌توانند زمان مناسب خرید و فروش را با بررسی و تحلیل نمودارهای شمعی تشخیص دهند.
نمودار شمعي از دو قسمت بدنه و سایه تشکیل می‌شود. اندازه بدنه و سایه پایین و بالا در نمودار هاي شمعي دارای اهمیت بسیار زیادی هستند. در قسمت الگوهاي شمعي سايت آتي تريدر، مي توانيد با الگوهاي پرکاربرد شمعي آشنا شويد.
بدنه شمع:
بخش میانی شمع (real body) بدنه نام گذاری شده و نشان می دهد که آیا قیمت بسته شده از قیمت باز شده بیشتر است یا کمتر و به شکل سیاه (قرمز) و سفید (سبز) مشخص می شود. وقتی که قیمت بسته شدن سهم از قیمت باز شده بیشتر باشد.بدنه به رنگ سفید (سبز) خواهد بود. ولی اگر قیمت بسته شده پایین تر و کم تر باشد بدنه به رنگ سیاه (قرمز) خواهد بود.
- رنگ قرمز یا مشکی: فشار فروش و نشان دهنده کاهش قیمت است.
- رنگ سبز یا سفید: فشار قوی خرید و نشان‌دهنده افزایش قیمت است.
سايه هاي شمع:
خطوط عمودي که در بالا و پايين شمع ها، قرار مي گيرند، سايه نام دارند. بالاترين نقطه از سايه بالايي، بيانگر بيشترين قيمت معامله شده است. پايين ترين نقطه از سايه پاييني، بيانگر کمترين قيمت معامله شده است.
